گرافیک ایران قبل از انقلاب
در مقاله زیر قصد داریم نگاهی بیندازیم به چگونگی شکل گیری گرافیک ایران قبل از انقلاب ( از سال ۱۳۳۵ تا سال ۱۳۵۷).
برای شکل گیری گرافیک در ایران افراد زیادی سختی های بسیاری را تحمل کردند و از جان و دل مایه گذاشتند. افرادی که برای وارد کردن این صنعت و هنر جدید، در کشور های پیشرفته خارجی تحصیل کرده و نگاه متفاوتی را به هنر ایران وارد نمودند.
گرافيك، هنرى است كه پس از اختراع دستگاه چاپ توسط گوتنبرگ، رشد و توسعه فراوانى يافت و به دليل
رساندن اخبار و اطلاعات مختلف به مردم مجلات، روزنامه ها و پوسترها به شكلهاى مختلف ساخته
شدند. اين اعلانها به نوعى رسانه اوليه مردم جهت اطلاع رسانى و آگاهی دادن به آن ها بود.
در ایران هم با ورود این هنر نوپا از اروپا تاثیرات چشم گیری در صنعت هنر این مرز و بوم گذاشت. هرچند بسیاری معتقد که هنر گرافیک از ابتدا در میان مردم ایران زمین وجود داشته است. که نشانه های آن را میتوان در موزه های سراسر جهان مشاهده کرد. از آثار دست ایرانیان بر روی فلز، سفال، کاشی، فرش سنگ و...
اما بعد از اینکه دستگاه چاپ وارد ایران شد باعث فراگیر تر شدن این هنر در ایران شد و افراد بسیار زیادی در حوزه های نقاشی، خطاطی و... در روزنامه های آن دوره استفاده شدند. با ورود چاپ های پیشرفته کم کم مجلات، کتاب های مربوط به کودکان و نوجوانان و سپس پوستر ها پدیدار شدند.
گرافیک ایران قبل از دهه های ۴۰ و ۵۰ شمسی
نخستین بار در زمان قاجار دستگاه چاپ سربی به ایران وارد شد و افراد بسیاری مشغول تحصیل در رابطه با چاپ در اروپا شدند و کتاب های بسیار زیادی چاپ شد اما هیچ یک از این کتاب ها مصور نبود. چندسال بعد دستگاه چاپ سنگی از سن پطرزبورگ روسیه وارد ایران شد. کتاب هایی که با این دستگاه چاپ میشدند اکثراً با خط نستعلیق بودند و تصاویری را هم به همراه داشتند. این صنعت باعث شد که پوستر ها و روزنامه ها در ایران توسعه پیدا کند. در آن دوران برای روزنامه ها سرلوح طراحی میکردند که اکثر این سرلوح ها شامل شیر و خورشید میشد.
در صفحه آرایی این نشریات از تذهیب، خطوط و تصاویر سیاه و سفید و بی رنگ یا تصاویر نقطه چین و سایه روشن استفاده میشد.
این تحولات در صنعت چاپ و نشریات باعث شد که اعلان ها و پوستر ها در ایران شکل بگیرند.
با ورود فیلم به ایران پوستر ها به شکل امروزی آنها درآمد.
برای مطالعه بیشتر
یکی از مهم ترین ابزار نقاشی و طراحی گرافیک، رنگ ها و نحوه استفاده از هر کدام از آنها میباشد. اینکه هرکدام از این رنگها چه تاثیری بر روح و ذهن انسان می گذارد بسیار مهم است. در مقاله زیر به تاثیر روانی هر یک از رنگ ها در ذهن انسان نگاهی انداخته ایم که مطالعه آن خالی از لطف نمیباشد.
در سال ۱۳۴۶ رشته‌ی گرافیک در دانشكده هنرهاى زيبا با کوشش مرتضى مميز به وجود آمد. او همچنین براى اولين بار از عكس كنتراست شده در كار گرافيك استفاده کرد.
عكس كنتراست شده ترفندى تكنيكى است در گراورسازى است. مميز با دستگاه كامپوگراف كه در آن زمان بسيار نادر بود اين تكنيك را انجام مى‌داد.
دهه ۴۰ جهشی در استفاده از فن و تکنیک در ایران ایجاد شد.
مميز استفاده از فن گراورسازى را جايگزين مهارت دستى کرد. اين ترفند يكى از گرايش هاى گرافيک مىشود. در دهه ى ۴۰ نوشته ها يا به اصطلاح تايپوگرافى به صورت حروف بریده یا خطاطی بود.
پس از به وجود آمدن این تحولات فرشید مثقالی، بهزاد حاتم، ابراهیم حقیقی، قباد شیوا، حمید نوروزی، فریدون آم، فرهاد باتمانقلیچ و چند تن دیگر فعالیت در این رشته را گسترش می دهند.
برخورد با غرب گرافیک یران را متحول و تقویت میکند و منجر به مدرن شدن طراحی گرافیک، پوستر های تبلیغاتی، آگهی و اعلانات، تیتراژ فیلم ها، طراحی روی جلد کتاب ها و... می شود.
گرافیک امروز دست آورد کوشش های فراوان بسیاری از افراد پیش از انقلاب اسلامی بوده است. که برای شناخت دقیق و بهتر این افراد باید به کتاب تاریخ هنر معاصر مراجعه کنید.
گرافیک امروز دست آورد کوشش های فراوان بسیاری از افراد پیش از انقلاب اسلامی بوده است. که برای شناخت دقیق و بهتر این افراد باید به کتاب تاریخ هنر معاصر مراجعه کنید.
برای مطالعه بیشتر
یکی از مهمترین عرصه هایی که نمود عینی خلاقیت و طراحی گرافیک در آن به وضوح دیده می شود، تایپوگرافی ها هستند. امروزه از این تکنیک برای جذاب کردن هر چه بیشتر یک نوشته استفاده می شود و یکی از تکنیک های طراحی لوگو نیز میباشد. برای آشنایی با تایپوگرافی و اصول ابتدایی آن مطالعه مقاله زیر را به شما پیشنهاد میکنیم.